Deprem anında nerede olduğumuz, nasıl hareket etmemiz gerektiğini de doğrudan belirler. Açık alandayken güvende hissederiz ancak arabadayken bu durum tam bir ikileme dönüşebilir. Sarsıntıyı direksiyon başında hissettiğinizde soğukkanlılığınızı korumak ve doğru adımları atmak hayati önem taşır. Paniğe kapılmadan uygulamanız gereken bir dizi kritik davranış bulunmaktadır.
Güvenli Bir Şekilde Yolu Kenara Çekin
Deprem sarsıntısını hissettiğiniz ilk anda yapmanız gereken şey, aracınızı mümkün olduğunca hızlı ve kontrollü bir şekilde sağa yanaştırmaktır. Ani frenler yapmaktan, direksiyonu sertçe kırmaktan kaçının. Sinyalınızı yakarak, diğer sürücüleri uyararak aracınızı yolun genellikle en güvenli yeri olan sağ şeride çekin. Otoyol veya köprü gibi yerlerdeyseniz, acil durum şeridini kullanın. Unutmayın, deprem sırasında araç kullanılamaz. Lastikler patlayabilir, siz direksiyon hakimiyetini kaybedebilirsiniz. Bu nedenle sarsıntı devam ederken asla araç kullanmaya çalışmayın.
Aracı Durdurabileceğiniz Doğru Yeri Seçin
Aracı nereye çekeceğiniz, en az durdurma eylemi kadar önemlidir. Güvenli bir yer seçerken dikkat etmeniz gereken birkaç kritik nokta vardır. İlk olarak, mümkün olduğunca enerji hatlarından, ağaçlardan, direklerden, üst geçitlerden, köprü ayaklarından, binalardan ve duvarlardan uzakta bir yer bulmaya çalışın. Bu yapıların devrilme veya araçın üzerine düşme riski vardır. Aracınızı bir benzin istasyonu veya alt/üst geçit gibi yapıların hemen yakınına çekmeyin. Mümkünse geniş, açık bir alan, boş bir otopark veya tarla gibi güvenli bir yer bulun. Eğer tünel içindeyseniz ve çıkışa yakınsanız, tüneli terk etmeye çalışın. Değilseniz, aracınızı durdurup yanına yere çömelerek hayat üçgeni oluşturabilirsiniz.
Araç İçinde Kalın ve Kendinizi Koruyun
Aracı güvenli bir yere çektikten ve kontağı kapattıktan sonra yapmanız gereken en önemli şey araç içinde kalmaktır. Sarsıntı devam ederken araçtan inmeye çalışmak son derece tehlikelidir. Üzerinize düşebilecek bir nesne, hareket halindeki başka bir araç veya cam kırıkları yaralanmanıza neden olabilir. Motoru durdurduktan sonra, ellerinizi başınızın arkasında birleştirerek, kollarınızla yüzünüzü ve başınızı koruyacak şekilde, mümkünse araç koltuğunun yan tarafına doğru eğilin. Başınızı korumak birinci önceliğiniz olmalıdır. Sarsıntı, aracı zıplatacak kadar şiddetli olabilir, bu nedenle kemerinizi çıkarmayın.
Sarsıntı Durduktan Hemen Sonra Yapılacaklar
Sarsıntı tamamen durduğunda, tehlike geçmiş sayılmaz. Derin bir nefes alın ve etrafınızı dikkatlice gözlemleyin. Araçtan inmeden önce, düşebilecek nesneler, yerde hasarlı elektrik kabloları veya gaz kaçağı olup olmadığını kontrol edin. Aracınızı terk ederken dikkatli olun ve hemen açık, güvenli bir alana doğru ilerleyin. Araçtaki acil durum çantanızı ve önemli belgelerinizi yanınıza almayı unutmayın. Radyonuzu açarak yetkililerden gelecek bilgilendirmeleri dinleyin. Cep telefonu şebekeleri yoğunluktan çalışmayabilir, bu nedenle acil durum radyo yayınları en güvenilir bilgi kaynağınız olacaktır.
Trafikte ve Şehir İçinde Ekstra Önlemler
Eğer sarsıntı şehir içindeki bir trafikte sizi yakaladıysa, ekstra tedbirler almanız gerekebilir. Trafik ışıkları ve işaretler çalışmıyor olabilir. Herkesin sizin gibi panik içinde olabileceğini unutmayın ve trafik kurallarına uymaya, diğer sürücülere karşı anlayışlı olmaya özen gösterin. Köprü, viyadük ve tünellerden mümkün olduğunca uzak durun. Acil durum araçlarına yol vermeyi ihmal etmeyin. Unutmayın, deprem sonrasında enkaz altında kalanlara ulaşmak için yolların açık olması hayati önem taşır. Bu nedenle aracınızı kesinlikle yolu kapatacak şekilde park etmeyin ve acil durum ekiplerinin talimatlarına harfiyen uyun.
Sonuç olarak, arabadayken deprem olması korkutucu bir deneyim olsa da, soğukkanlılığınızı koruyarak ve bu adımları hatırlayarak hem kendi hayatınızı hem de başkalarının hayatını kurtarabilirsiniz. Güvenli sürüş, doğru yer seçimi, araç içinde kalma ve sarsıntı sonrası tetikte olma prensipleri, bu beklenmedik anda sizin için en doğru kılavuz olacaktır.